Ο Καρκίνος του Στοματοφάρυγγα, ο Ιός HPV και η ΩΡΛ Ρομποτική Χειρουργική
Τι είναι ο καρκίνος του στοματοφάρυγγα
Ο καρκίνος του στοματοφάρυγγα (oropharyngeal cancer) είναι ένας κακοήθης όγκος που αναπτύσσεται στις αμυγδαλές, στη βάση της γλώσσας ή στα τοιχώματα του φάρυγγα.
Στο παρελθόν, ο συγκεκριμένος τύπος καρκίνου συνδεόταν σχεδόν αποκλειστικά με τη χρόνια κατανάλωση αλκοόλ και καπνού και παρατηρούνταν κυρίως σε μεγαλύτερες ηλικίες και σε άτομα χαμηλότερου κοινωνικοοικονομικού επιπέδου.
Έχει όμως αυξηθεί έντονα ο αριθμός των ασθενών στους οποίους ο Στοματοφαρυγγικός καρκίνος έχει σχέση με τον HPV.
Ο ιός HPV ως κύρια αιτία καρκίνου στοματοφάρυγγα
Τα τελευταία 30 χρόνια, η επιδημιολογία του καρκίνου του στοματοφάρυγγα έχει αλλάξει ριζικά.
Η λοίμωξη από τον ιό HPV (Human Papillomavirus) αποτελεί σήμερα τη συχνότερη αιτία ανάπτυξης καρκίνου στον στοματοφάρυγγα.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, εκτιμάται ότι πάνω από 80 % των νέων περιστατικών στοματοφαρυγγικού καρκίνου σχετίζονται με τον HPV.
Στις δυτικές χώρες, με την έντονη αντικαπνιστική εκστρατεία, o αριθμός των ασθενών με στοματοφαρυγγικό καρκίνο που οφείλεται στον καπνό και στο αλκοόλ έχει μειωθεί πάρα πολύ.
Ποιοι προσβάλλονται συχνότερα
Ο HPV-σχετιζόμενος καρκίνος του στοματοφάρυγγα εμφανίζεται συνήθως σε:
- άτομα των μεσαίων και ανώτερων κοινωνικών τάξεων
- νεότερα άτομα, σε σχέση με τον καρκίνο που οφείλεται σε αλκοόλ ή κάπνισμα,
- άτομα που δεν καπνίζουν ή καπνίζουν ελάχιστα,
- άτομα με πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους, (σεξουαλική μετάδοση του ιού HPV).
Η Χειρουργική Αντιμετώπιση του Καρκίνου του Στοματοφάρυγγα στο Παρελθόν
Συνήθως, η χειρουργική αφαίρεση του καρκίνου του Στοματοφάρυγγα, στο παρελθόν, απαιτούσε μία δερματική τομή η οποία έτεμνε το κάτω χείλος στη μέση γραμμή και δημιουργούσε σοβαρό αισθητικό πρόβλημα, όπως φαίνεται στην εικόνα που ακολουθεί.

Επιπλέον, ήταν απαραίτητη η μέση γναθοτομή, δηλαδή η οστεοτομία της κάτω γνάθου, στη μέση γραμμή, όπως φαίνεται στην εικόνα που ακολουθεί. Η μέση οστεοτομία συνοδευόταν και από αυξημένη νοσηρότητα, όπως είναι αυτονόητο.

Στις φωτογραφίες που ακολουθούν γίνεται μια συνοπτική φωτογραφική περιγραφή, της χειρουργικής επέμβασης που πραγματοποιήθηκε σε μια ασθενή μου η οποία είχε ένα καρκίνο του Στοματοφάρυγγα.


Στην ασθενή αυτή έγινε λεμφαδενικός καθαρισμός τραχήλου αριστερά, δερματική τομή στη μέση γραμμή, στο κάτω χείλος και μέση οστεοτομία στην κάτω γνάθο.

Στην πιο πάνω φωτογραφία, είμαστε στο τέλος της επέμβασης και επανασυνδέεται η κάτω γνάθος με μια miniplate τιτανίου.
Η Εξέλιξη της Χειρουργικής με τη Ρομποτική Τεχνολογία
Σήμερα, με την τεχνολογική εξέλιξη και τη ραγδαία ανάπτυξη της Ρομποτικής Χειρουργικής, έχουν αλλάξει κατα πολύ τα δεδομένα της χειρουργικής αντιμετώπισης του καρκίνου του στοματοφάρυγγα. Πλέον ο καρκίνος του στοματοφάρυγγα αφαιρείται διαστοματικά, με το ρομπότ, χωρίς να απαιτείται η εξωτερική δερματική τομή στο κάτω χείλος και χωρίς επίσης να απαιτείται η μέση οστεοτομία στην κάτω γνάθο, όπως είδαμε στις προηγούμενες εικόνες.
Πώς άλλαξε η θεραπεία με τη ρομποτική χειρουργική (TORS)
Στο παρελθόν, η χειρουργική αφαίρεση του όγκου στον στοματοφάρυγγα απαιτούσε:
- μεγάλη εξωτερική τομή στο κάτω χείλος και
- μέση οστεοτομία της κάτω γνάθου,
προκαλώντας σημαντική νοσηρότητα και αισθητικό πρόβλημα.
Σήμερα, χάρη στη Ρομποτική Χειρουργική ΩΡΛ (Transoral Robotic Surgery – TORS), οι όγκοι του στοματοφάρυγγα μπορούν να αφαιρεθούν διαστοματικά, χωρίς εξωτερικές τομές και χωρίς οστεοτομία της κάτω γνάθου.
Η ρομποτική τεχνολογία επιτρέπει ακριβή, ελάχιστα επεμβατική και αισθητικά άρτια αντιμετώπιση, με ταχύτερη ανάρρωση και μικρότερη νοσηρότητα.
Η Εξέλιξη της Χειρουργικής με τη Ρομποτική Τεχνολογία
Σήμερα, με την τεχνολογική εξέλιξη και τη ραγδαία ανάπτυξη της ρομποτικής χειρουργικής, έχουν αλλάξει κατα πολύ τα δεδομένα της χειρουργικής αντιμετώπισης του Καρκίνου του Στοματοφάρυγγα. Πλέον ο καρκίνος του Στοματοφάρυγγα αφαιρείται διαστοματικά, με το Ρομπότ, χωρίς να απαιτείται η εξωτερική δερματική τομή στο κάτω χείλος και χωρίς επίσης να απαιτείται η μέση οστεοτομία στην κάτω γνάθο, όπως είδαμε στις προηγούμενες εικόνες.

Στην πιο πάνω εικόνα φαίνεται πώς τοποθετούνται οι βραχίονες του Ρομπότ και η κάμερα του Ρομπότ σε έναν ασθενή ο οποίος θα υποβληθεί σε επέμβαση στον Στοματοφάρυγγα. Δεν απαιτείται τομή στο δέρμα και επίσης δεν απαιτείται καμία οστεοτομία.
Τα Πλεονεκτήματα της Ρομποτικής Χειρουργικής
Η εικόνα που έχει ο Χειρουργός είναι τρισδιάστατη, σε μεγέθυνση και υψηλής ευκρίνειας. Επίσης, καθώς μετακινείται η κάμερα και οι βραχίονες του ρομπότ, δεν υπάρχουν κρυφά σημεία στην περιοχή που χειρουργούμε. Αυτό είναι ένα μεγάλο πλεονέκτημα της Ρομποτικής Χειρουργικής σε σχέση με τη χρήση του λέιζερ. Όταν χρησιμοποιούμε το λέιζερ στη Χειρουργική του Στοματοφάρυγγα, υπάρχει το μειονέκτημα ότι δεν μπορούμε να δούμε πίσω από μία κυρτή επιφάνεια (line-of-sight limitations), οπότε δεν μπορούμε να δούμε τα οπίσθια όρια ενός όγκου.
Το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών είναι το Κέντρο της Ρομποτικής Χειρουργικής στην Ελλάδα. Στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, ο αριθμός των Ρομποτικών επεμβάσεων που έχουν γίνει στην ειδικότητα της Γενικής Χειρουργικής και της Ουρολογίας είναι ιλιγγιώδης. Τώρα πλέον το Ρομπότ χρησιμοποιείται και στην ειδικότητά μου, την Ωτορινολαρυγγολογία, στην αντιμετώπιση του Καρκίνου του Στοματοφαρυγγα, με ευεργετικά αποτελέσματα για τον ασθενή.
Εναλλακτικές Θεραπείες: Χημειοθεραπεία και Ακτινοθεραπεία
Η εναλλακτική θεραπευτική λύση που έχει ο Ωτορινολαρυγγολόγος στην αντιμετώπιση του Καρκίνου του Στοματοφάρυγγα είναι η Χημειοθεραπεία και η Ακτινοθεραπεία. Η Χημειοθεραπεία, η Ακτινοθεραπεία, ή ο συνδυασμός των 2 αυτών θεραπειών είναι αποτελεσματικές θεραπείες στην αντιμετώπιση του Στοματοφαρυγγικού Καρκίνου. Το πρόβλημα είναι ότι οι 2 αυτές θεραπείες έχουν μεγάλη νοσηρότητα. Η Ακτινοθεραπεία, η οποία είναι η βάση της μη χειρουργικής αντιμετώπισης του Καρκίνου του Στοματοφάρυγγα, έχει μεγάλη νοσηρότητα και επιπλέον η ίδια η ακτινοθεραπεία είναι ένας προδιαθεσικός παράγοντας για την εμφάνιση μελλοντικώς ενός νέου καρκίνου, γεγονός που από τον Χειρουργό πρέπει να ληφθεί υπ' όψιν όταν πρόκειται να θεραπευτεί ένας ασθενής με Καρκίνο του Στοματοφάρυγγα λόγω HPV, που όπως είπαμε και στην αρχή, συνήθως δεν είναι μεγάλης ηλικίας.
Η Σύγχρονη Αντίληψη για την Αντιμετώπιση του Καρκίνου του Στοματοφάρυγγα
Σήμερα, διεθνώς η γενικευμένη αντίληψη που υπάρχει για την αντιμετώπιση του Καρκίνου του Στοματοφάρυγγα, είναι ότι πρέπει να αφαιρείται Ρομποτικά, ώστε να αποφεύγεται η νοσηρότητα της οστεοτομίας της κάτω γνάθου, το δυσμενές αισθητικό αποτέλεσμα της τομής του δέρματος του κάτω χείλους και τα προβλήματα που προκύπτουν από την χρήση της Ακτινοθεραπείας-Χημειοθεραπείας.
Ο χειρουργός ωτορινολαρυγγολόγος (ΩΡΛ), Δρ. Δουνδουλάκης, βρίσκεται στη διάθεσή σας για να σας δώσει περισσότερες πληροφορίες και να απαντήσει στα ερωτήματά σας σχετικά με τη ρομποτική χειρουργική και την αντιμετώπιση του hpv στοματοφαρυγγικού καρκίνου. Πραγματοποιήστε την επικοινωνία σας μαζί του και κλείστε το ραντεβού σας!